Po czym poznać dobrze zredagowany tekst?

Komputer wraz z edytorem tekstu może pomóc w składzie tekstu, jeśli tylko potrafimy nim sterować! Poprawnie złożony tekst to czytelny i miły dla oka zestaw liter i innych znaków na na kranie (papierze).  Czytelność zapewniają wyraźne litery i inne znaki,  wyróżnione części tekstu oraz jego rozplanowanie. Tekst musi do nas przemawiać, tłumaczyć siebie, by przekazać intencje autora jasno i precyzyjnie. Oczy czytelnika nie mogą błądzić w poszukiwaniu sensu czy czy celu w jakim napisano dany tekst. Zalecenia Metrampaża wynikają z przesłanek estetycznych, percepcyjnych i normatywnych... Przede wszystkim jednak, liczy się praktyka!

1. Słowa są oddzielane jedną spacją.

1. Aby szybko i sprawnie skasować podwójne spacje
1.  FIND WHAT:    [dwie spacje] 
2.  REPLACE WITH:   [jedna spacja]
3.  zamiany  powtarzamy, aż ukaże się komunikat: The search item was not found

2. Tekst jest podzielony na akapity justowane obustronnie. Akapity są oddzielane tylko znakiem końca akapitu.

1. Aby szybko i sprawnie skasować spacje na końcu akapitów

1. FIND WHAT:  ^p [spacja, znak akapitu]

2. REPLACE WITH: .^p [znak akapitu]

3. zamiany  powtarzamy, aż ukaże się komunikat:  The search item was not found.

3. Przed znakiem interpunkcji nie ma spacji, a po nim jest tylko jedna spacja.

1. FIND WHAT:  ,  [spacja, przecinek, spacja]

2. REPLACE WITH: ,  [przecinek, spacja] 

4. Wtrącenia oddzielamy półpauzami, a nie dywizami (myślnikami) 

1. Wstaw PÓŁPAUZĘ (en dash): Ctrl+-numeryczny.

2. Aby szybko i sprawnie zamienić dywizy na półpauzy: 

1. FIND WHAT:  -  [spacja, myślnik, spacja]

2. REPLACE  WITH:  –  [spacja, półpauza, spacja] i zamieniamy wszystkie wszystko.

3. Jak używać PAUZY, PÓŁPAUZY i innych kresek? Zobacz w Podstawach Typografii.

5. Sprawdzamy zgodność stylów z szablonem

1. Umieszczamy kursor we fragmencie tekstu (w szablonie), którego styl (formatowanie) będziemy kopiować i naciskamy Ctrl+Shift+C czyli FORMAT PAINTER. Następnie zaznaczamy tekst docelowy wraz ze znacznikiem akapitu i puszczamy przycisk myszy. Styl z szablonu zostanie skopiowany.

2. Dwukrotne naciśnięcie FORMAT PAINTER pozwala na kopiowanie danego stylu na kolejne akapity. 

3. Każda część tekstu powinna mieć swój styl. Od tytułu, danych autora przez abstrakt i kolejne akapity wraz z ich tytułami (sekcji) i przypisami (u dołu strony) do bibliografii... 

6. Uwaga przy wklejaniu tekstu z innego pliku! (copy and paste)

1. Najprościej przenieść kawałek odpowiednio sformatowanego tekstu z innego dokumnetu, ale dla bezpieczeństwa lepiej wziąć spację sformatowaną żądanym stylem. Choć i to nie zawsze działa... Funkcja COPY&PASTE jest znana, ale rezultat takiego mechanicznego klikania i przeciągania tekstu z pliku do pliku może zaskoczyć, gdy stosuje się różne style a dba o wygląd tekstu na stronie! Zaleca się więc WKLEJANIE SPECJALNE z MENU EDYCJA i wybór TEKSTU NIESFORMATOWANEGO, by narzucić formatowanie docelowego, a nie źródłowego dokumentu. 

7. Na końcu akapitu nie zostawia się odstępów krótszych niż wcięcie tego akapitu (częste) 

1. Ostatni wers rozciągamy przez nadanie justowania typu DISTIBUTED czyli TEKST ROZSTRZELONY, skrót klaw.: Ctrl+Shift+J.

8. Numery przypisów zawsze w indeksie górnym (rzadki błąd, ale zdarza się;) 

1. Zaznaczamy numer przypisu i klikamy INDEKS GÓRNY, skrót klaw.: Ctrl+Shift++ 

9. Zdania oddzielamy jedną spacją (rzadki błąd;) 

1. Find WHAT: .^$ [kropka, jakakolwiek litera] i wstawiamy spację po kropce ręcznie, gdyż zamiana usunęłaby pierwszą literę następnego zdania. Uwaga na kropki w adresach www. 

10. ZAWIESZKI: pojedyncze znaki, spójniki i przyimki lub jakiekolwiek słowa jedno, dwu i trzyliterowe mogą tylko zaczynać, a nie kończyć wiersze.

1. Usuwanie zawieszek czyli ręczne łamanie wiersza wymaga wstawiania PODZIAŁU w tekście zwanego w MS WORD przerwą w zawijaniu tekstu.  Odwieszanie trzeba  zrobić na samym końcu formatowania tekstu,   bo czasem linijki się  obniżają i numeracja stron może się zmienić, sekcje itd. Zaleca się zdefiniowanie sobie MAKRO i skrótu klawiaturowego dla tej żmudnej czynności. W MS WORD 2007 funkcja nazywa się TEXT WRAPPING w dziale PAGE LAYOUT: BREAKS na wstędze Office 2007. Fragment tekstu po usunięciu zawieszek:

2. SIĘ zostawia się na końcu wiersza, gdyż występuje zawsze z czasownikiem. 
3. Wstawienie przerwy w zawijaniu tekstu zamiast spacji pozwala na złamanie wiersza i przeniesienie reszty tektu do nastepnej linii. Uzyskuje się w ten sposób równy odstęp między wierszami, bez tworzenia nowego akapitu. Tak składa się tytuły. Jakich jednoliterowych przyimków należy unikać na końcu wiersza radzi słownik PWN. Taka ZAWIESZKA zwana jest także SIEROTĄ lub wiszącym spójnikiem [wiki].

11. WDOWY, SIEROTY, BĘKARTY I SZEWCE: 

1. Jeśli zostaje pierwszy wiersz akapitu na dole strony to należy go przenieść na następną stronę. Wiersze takie potocznie zwane są WDOWAMI.
2. Jeśli zostaje ostatni wiersz akapitu na górze strony to należy go przenieść na poprzednią stronę. Takie wiersze potocznie nazywa się BĘKARTAMI. Wiersz niemieszczący się na stronie, a przeniesiony na następną czyli wg wikipedii wiersz zawieszony, samotny na początku łamu. Inna nazwa to SZEWC.
3. Jeśli ostatni wiersz akapitu ma mniej niż 7 znaków to należy go usunąć.  Wg Chwałowskiego dopuszczalny jest pierwszy wiersz akapitu u dołu kolumny (samotny wiersz akapitowy na końcu łamu). Wiersz taki także nazywają SZEWCEM lub SIEROTĄ [wiki]
4. Sposobem na pozbycie się wdów, sierot, szewców i bękartów (niezależnie jak mylące są te nazwy) jest przerzucanie wiersza na następną stronę przez wstawienie PODZIAŁU STRONY (PAGE BREAK). 
5. Inny spsób to regulacja (zmniejszanie lub zwiększanie) odstępów między wierszami lub literami na danej stronie czy akapicie. Skład tekstu bez w/w wymaga czasu,  doświadczenia, cierpliwości i poczucia estetyki. Brak tego pierwszego sprawia, że sieroty i wdowy są dopuszczalne w gazetach, lecz nie usprawiedliwia tych błedów przy trwalszych publikacjach (czasopismach, książkach).
6. Najbardziej rażące i łatwe do zauważenia są zawieszki w tekstach reklamowych.
7. Najbardziej rozpowszechnione w internecie, co jest spowodowane ograniczoniami technicznymi (przetwarzanie html – interpretacja w przegląrce), czego wymownym przykładem jest ta strona;-)
8. Zaleca się przejrzenie gazet internetowych i zwrócenie uwagi jak tekst prezentuje sie na ekranie, jak działa powiększanie liter itp, itd.  Herald Tribune ostatnio wprowadziło przełączanie na trójłamowy tekst oraz regulacje stopnia czcioni artykułu na stronie. Działa to inaczej niż regulacja TEXT SIZE w Firefoxie czy ZOOM całej strony (najlepsze rozwiązanie) w Operze. Przykładowy artykuł i opcje.... 

12. Wstawianie ilustracji w wordzie

1. Specjaliści DTP odradzają traktowania WORDA jako programu do składu tekstu. Dlatego łączenie grafiki z tekstem lepiej wykonać w profesjonalnym programie DTP. Jeśli jednak musimy korzystać z WORDA to zaleca się dokładną konfigurację opcji wklejanej grafiki, by tekst nie tańczył wokół obrazu lub chował się za gdzieś za nim.
2. Najprościej jest wstawić ilustrację w tabelę bez obramowań (białe lub zerowe). Należy także dostosować wielkość ilustracji do strony, a stronę w razie potrzeby obrócić o 90 stopni czyli ustawić na LANDSCAPE, Podobnie jak przy dużych tabelach, szerszych niż 21-5=16 cm przy A4.
3. Każdy obszar tesktu, stronę, gdzie mamy tekst i ilustrację, których układ ma pozostać niezmienny w stosunku do reszty należy  wydzielić jako sekcję. Menu>Wstaw>Podział>Ciągły!
4. Dopisek: dla kontroli układu ilustracji należy pomniejszyć widok, tak, by widoczne były całe strony, jedna obok drugiej (ZOOM)
5. Dopisek 2: Należy też pamiętać o odpowiednim ustawieniu ZAWIJANIA TEKSTU  w FORMATOWANIE OBRAZU > UKŁAD > UKŁAD ZAAWANSOWANY > STYL OTACZANIA   i wybrać tu jako GÓRA i DÓŁ a POŁOŻENIE OBRAZU poziomo - wyrównanie do środka względem marginesu, warto też ustawić położenie PIONOWO, żeby iliustracja nam nie uciekła. Jednakże stosowanie sekcji odradza się, gdyż  utrudnia to zachowanie ciągłej numeracji stron, nagłówków i stopek;-)